Секој човек генерално поминува низ фаза на пубертетот, но не секој го познава научниот процес што стои зад него. Пубертетот се побрзува со биолошкиот процес со кој телото на детето се развива и станува тело на возрасен, што го прави способен за репродукција. Но, пубертетот значи нешто повеќе од растење на длаки да имаш менструација, да ти се смени гласот и да ти растат градите.
Скалата на Танер често се користи за утврдување на физичкиот развој врз основа на надворешни примарни и секундарни сексуални карактеристики.
Со помош на скалата на Танер, ќе ве запознаеме со научните фази кои се наоѓаат зад пубертетот на момчињата и девојчињата.
ФАЗА НА ТАНЕР 1
Првата фаза на пубертетот започнува во раното детство и обично се јавува откако девојчињата наполниле 9 години, а момчињата 10. Во оваа рана фаза на процесот, обично се менува изгледот на детето пред да станат видливи некои физички знаци.
Кон крајот на фаза 1, мозокот започнува да испраќа сигнали до телото, подготвувајќи го за адолесценцијата. Ова е моментот кога еден дел од мозокот наречен хипоталамус започнува да произведува гонадотропин – ослободувачки хормон (GnRH).
Хормонот GnRH потоа преминува во мала жлезда под мозокот наречена хипофиза. Оваа жлезда произведува хормони кои контролираат други жлезди во човечкото тело. Така, таа во пубертетот произведува уште два хормона, наречен лутеинизирачки хормон (LH) и фоликул – стимулирачки хормон (FSH).
ФАЗА НА ТАНЕР 2
Во фаза 2, промените во физичкиот развој почнуваат да се манифестираат и во изгледот. Ова е фаза кога хормоните играат позначајна улога и почнуваат да испраќаат сигнали до телото, што доведуваат до физички промени.
Овие хормонални промени се различни кај девојчињата и момчињата.
Момчињата
Кај момчињата, овој хормон поминува низ крвта во тестисите и сигнализира дека почнува производство на сперма, како и хормонот тестостерон.
Оваа фаза од пубертет кај момчињата обично започнува на возраст околу 11 години. Ова е фазата кога тестисите и скротумот се зголемуваат и на почетните фази на срамните влакна.
Девојчињата
Кај девојчињата овој процес започнува на возраст меѓу 9 и 11 години. Првите физички знаци на пубертет се градите, кои почнуваат да се надуваат, што може да предизвика болка, непријатност, болно чувство или напнатост како дел од процесот на развој. Матката исто така ги зголемува димензиите , а може да започне и појава на срамни влакна околу вагината.
Интересен факт е дека кај повисоките и пополните девојчиња пубертетот се јавува во порана фаза од другите.
ФАЗА НА ТАНЕР 3
Во фаза 3, манифестацијата на пубертетот физички е многу повидлива
Момчињата
Кај момчињата, ова се случува на возраст околу 13 години. Некои од овие промени вклучуваат:
Влажни соништа
Развојот на тестисите ќе продолжи до 3-та фаза и од детето се предпоставува да го открие процесот на ејакулација и исфрлувањето на сперма
Момчињата исто така имаат влажни соништа за време на сонот. Влажните соништа се резултат на зголемување на хормонот тестостерон (главниот машки хормон). Ова е нормална појава и не може да се спречи – кај некои возрасни исто може да се појави, дури и по целосна зрелост.
Зголемување на градите
Кај некои момчиња може да се случи отекување или болка во градите. Сепак, ова е привремено и обично исчезнува во рок од 6 месеци.
Зголемување на пенисот
Во текот на овој процес, пенисот започнува целосно да се развива. Машкиот пенис станува поголем и ерекцијата, која се појавува кај момчињата уште во рана возраст, сега стануваа почеста.
Нагло зголемување на висината
На возраст меѓу 10 и 16 години, кај момчињата се набљудува нагло зголемување на висината и последователно тие стануваат повисоки.
Телото исто така добива различна форма. Ова вклучува проширување на рамената, како и започнување со зголемување на телесна тежина и мускули.
Промена на гласот
Пред пубертетот, машкиот ларинкс е неразвиен, а гласните жици се тенки (затоа гласот на момчињата е повисок отколку кај возрасните). За време на пубертетот, ларинксот се зголемува, а гласните жици исто се зголемуваат, што го прави гласот подебел (мутира).
Покрај тоа, коските на лицето почнуваат да растат. Шуплините на синусите, носот и задниот дел на грлото се зголемуваат и создаваат поголем простор за лицето и место за да вибрира гласот.
Влакна на други делови од телото
За време на овој процес, се појавуваат влакна на други делови од телото – на рацете, околу лицето и тоа продолжува околу пенисот и скротумот.
Девојчиња
Зголемување на градите
Иако развојот на градите започнува уште во 2-та фаза, овој развој ќе продолжи и во 3-та фаза. Во оваа фаза, ареолата во форма на мозолчиња, исто така, започнува да се истакнува.
Раст на влакна
Влакната на телото достигнуваат ниво како кај возрасните. Срамните влакна се зголемуваат и се шират странично, влакната стануваат потемни, покрути и виткани. Во оваа фаза влакната исто така се појавува под пазувите.
Висина
Иако висината кај девојчињата обично не се зголемува толку остро како кај момчињата, тие продолжуваат да растат значително во висина во овој период. Нормално е девојчињата да растат најмалку 8 см годишно.
Акни
Акните се чести во адолесценцијата. Во пракса, според медицинскиот центар UC Davids Health, акните засегнуваат околу 85% од тинејџерите, при што кај девојчињата започнуваат со 11-годишна возраст.
Други промени
Во оваа фаза кај девојчињата се јавуваат други промени во телото што ги разликуваат од момчињата на оваа возраст. Ова е моментот кога мастите почнуваат да се трупаат во колковите и бутовите. Колковите почнуваат да се шират при што се подготуваат за породување.
ФАЗА НА ТАНЕР 4
До фаза 4 пубертетот се развива со целосна сила и телото претрпува како внатрешни така и надворешни промени.
Кај момчињата фаза 4 се јавува на возраст од околу 14 годишна возраст. Некои од овие промени вклучуваат континуирано зголемување и созревање на тестисите, пенисот и скротумот.
Покрај тоа, скротумот има потемна пигментација. Влакна на пазувите и мутирањето на гласот стануваат постојани и може да се појават акни.
Кај девојчињата, 4-та фаза се одвива главно како продолжение на претходните фази. Ова значи дека градите стануваат се поголеми, срамните влакна се згуснуваат и растот се зголемува секоја година.
Ова е фаза кога повеќето девојчиња го имаат првиот циклус. Ова обично започнува на возраст од 12 до 14 години, но може да започне и порано. При тоа поминува одредено време за да се регулира, и ова обично се преклопува со следната фаза.
ФАЗА НА ТАНЕР 5
Фазата 5 е последната фаза на пубертетот и означува крај на детското физичко созревање.
Кај момчињата, пенисот, тестисите и скротумот достигнуваат до големината на возрасен, срамните влакна се шират кон внатрешноста на бутовите и влакната на лицето почнуваат да расте побрзо и да се згуснуваат. На 15-годишна возраст (кога оваа фаза се јавува кај повеќето момчиња), наглата промена на висината може да се развие побавно, но мускулите продолжуваат да растат. До 18-годишна возраст, повеќето момчиња го достигнуваат својот целосен развој.
Со исклучок на градите, девојчињата можат да достигнат целосен развој на возрасни по големина и форма на возраст од 15 години, додека градите продолжуваат да растат до 18-годишна возраст. Менструалниот циклус станува редовен после шест месеци до две години. Другите промени вклучуваат срамни влакна, кои исто така се шират и во внатрешноста на бутовите, целосен развој на гениталиите, проширување на колковите и бутовите.
Не заборавајте да ги разгледате и нашите други едукативни блогови за уште интересни написи, корисни совети и приказни.