Kontracepsioni është një pjesë dhe privilegj i rëndësishëm i jetës moderne që na ndihmon të planifikojmë dhe kontrollojmë dhe jetesën tonë riprodhimin. Në këtë artikull, ne do t’ju tregojmë për të gjitha llojet e ndryshme të kontraceptivëve dhe avantazhet dhe disavantazhet e tyre. Pavarësisht nëse përdorni për herë të parë kontraceptivë ose po kërkoni të ndryshoni metodën tuaj të zgjedhur, këtu në Surecheck, ne synojmë t’ju japim të vërtetën në mënyrë që të mund të eksploroni të gjitha opsionet tuaja dhe të vendosni se çfarë është më e mira për ju.
Kontracepsioni
Kontraceptivët hormonalë
Kontraceptivët hormonalë janë ndër metodat më të përhapura për të parandaluar shtatzëninë e padëshiruar.
Kjo përfshin:
- tableta
- ngjitëse
- injeksione
- unaza vaginale
Llojet e ndryshme të kontraceptivëve hormonalë përmbajnë një sasi të caktuar të hormoneve seksuale femërore, estrogjenit dhe progestinës (progestini është forma e progesteronit e prodhuar nga njeriu) të cilat funksionojnë duke ndryshuar proceset ciklike natyrore të trupit për të parandaluar shtatzëninë.
Mënyrat kryesore me të cilat ato mbrojnë nga shtatzënia e padëshiruar janë përmes shtypjes së ovulacionit, ndryshimet në mukozën e qafës së mitrës dhe bërjes së shtresës së brendshme të mitrës një mjedis jo mikpritës për implantim.
Kontraceptivët hormonalë mund të kenë efekte anësore si të përziera, shtim në peshë dhe ndryshime në ciklin menstrual. Një nga të metat e tjera të tyre është se ato nuk janë një metodë për parandalimin e infeksioneve seksualisht të transmetuara (IST). Megjithatë, disa ekspertë besojnë se kontraceptivët hormonalë mund të zvogëlojnë rrezikun e llojeve të caktuara të kancerit, si kanceri i vezoreve dhe i endometrit.
Pilulat e kontrollit të lindjes janë një metodë e përshtatshme dhe e preferuar për çiftet në një marrëdhënie afatgjatë që nuk kanë IST ose SST dhe nuk kanë kontakt seksual me partnerë të tjerë – duke eliminuar kështu rrezikun e shtatzënisë së padëshiruar dhe sëmundjeve seksualisht të transmetueshme. Pilulat kontraceptive duhet të merren në të njëjtën kohë çdo ditë për të qenë sa më efektive.
Kontracepsioni
Kontraceptivë intrauterine
Kontraceptivët intrauterine (ose IUD) janë pajisje të vogla që mund të parandalojnë shtatzëninë. Ato futen në mitër nga një mjek obstetër-gjinekolog. IUD-të mund të jenë hormonale ose jo hormonale (bakër). IUD-të hormonale lëshojnë progestin, i cili parandalon ovulimin, ndërsa DIU-të e bakrit shkaktojnë një reaksion inflamator në mitër që është toksik për spermën. IUD-të e bakrit janë efektive deri në 10 vjet dhe mund të përdoren gjithashtu si kontracepsion urgjent. Përparësitë e IUD-ve përfshijnë mbrojtjen afatgjatë pa pasur nevojë për mirëmbajtje të përditshme. Disavantazhet përfshijnë dhimbjen e raportuar që vjen me futjen dhe heqjen e tyre, efekte anësore të mundshme si ngërçe dhe perioda të parregullta në muajt e parë dhe shtatzëni të papritura. Shtatzënitë e papritura ndodhin në më pak se 1% të rasteve në një periudhë prej 12 muajsh, por janë ende të rëndësishme për t’u përmendur. Ashtu si kontrolli i lindjes, është e rëndësishme të theksohet se ato nuk mbrojnë kundër IST.
Kontracepsioni
Diafragma
Diafragma është një metodë penguese për të parandaluar shtatzëninë e padëshiruar që futet në vaginë para marrëdhënies seksuale. Mbulon qafën e mitrës dhe parandalon kalimin e spermës. Për një mbrojtje më të madhe, pjesa e diafragmës që përshtatet fort me qafën e mitrës është e veshur me spermicid. Diafragma mbron qafën e mitrës dhe mbledh kremin spermicid, i cili redukton dhe ndalon aktivitetin e spermës. Qëllimi i diafragmës është si ai i prezervativit – për të parandaluar hyrjen e spermës në mitër. Fatkeqësisht, është gjithashtu një formë tjetër kontracepsioni që nuk mbron nga STD.
Disavantazh i përdorimit të diafragmës janë kushtet e veçanta gjatë përdorimit, që të jetë efektive. Shumë partnerë mund ta gjejnë këtë kusht jo të rehatshëm, por nga ana tjetër, i ofron përdoruesit kontroll reproduktiv pa intervenim hormonal. Disavantazhet e tjera përveç kujdesit, përfshijnë një rrezik të shtuar të infeksioneve të traktit urinar dhe reaksioneve alergjike ndaj silikonit ose materialit latex nga i cili janë bërë.
Cilat janë disa nga kushtet për përdorimin e diafragmës?
- Duhet të futet në vaginë jo më shumë se 6 orë para marrëdhënies seksuale
- Nëse qëndron më tepër se 6 orë në vaginë ose nëse partneri juaj shkon për një raund tjetër, duhet të aplikoni më shumë krem spermicid
- Diafragma duhet të qëndrojë brenda vaginës për minimun 6 orë por në asnjë rast nuk duhet të qëndron brenda për më shumë se 24 orë
Kontracepsioni
Spermicidet
Spermicidet janë kemikale të cilat e mbysin ose imobilizojnë spermën. Mund të përdoren veçmas ose në kombinim me metoda tjera mbrojtëse siq janë dijafragma ose kondomi.
Spermicidet janë në dispozicion si xhel, krem, shkumë dhe tableta vaginale. Efektiviteti i spermicideve është më i ulët në krahasim me metodat tjera kur përdoren vetëm.
Spermicidet janë lehtë të përdorueshme dhe janë një kontraceptiv tjetër pa hormone, por mund të shkaktojnë irritim dhe reaksione alergjike.
Kontracepsioni
Kondomet
Kondomet janë ndër metodat më të njohura të kontracepcionit,e cila mbron gjithashtu nga sëmundjet seksualisht të transmetueshme, çka është një plus i madh. Janë të ndara në kondome të meshkujve dhe femrave.
Kondomet e meshkujve
Kondomet e meshkujve janë të hollë, elastik the vendosen mbi penis. Ato ndalojnë spermën të hyn në vaginë. Përdorimi ii saktë i preservativëve është kritik për efektivitetin e tyre. Duhet të vendosen para kontaktit mes penisit dhe vaginës dhe të çvendoset me kujdes mos të derdhet sperma. Gjitahshtu është shumë e rëndësishme madhësia e kondomit, që mos të ketë reziqe të derdhjes apo këputjes gjatë marëdhënies. Ka mijëra lloje kondomesh në treg, disa prej të cilave stimulojnë gjithashtu kënaqësi gjatë seksit, kur vije rradha e këtij lloji të kontracepcionit, mundësitë janë të shumta.
Kondomet femërore
Kondomet femërore janë këllëf të brendshëm që vendosen në vaginë para marëdhënies. Ato mbulojnë murin vaginal dhe ndalojnë kalimin e spermës. Kondomet femërore u ofrojnë femrave kontroll shtesë mbi kontracepcionin dhe i mbrojnl kundër sëmundjeve siq janë klamidia, gonorea, AIDS dhe më shumë.
Kondomet lehtë përdoren, por ekziston çdoherë rreziku i shqyerjes ose keq vendosjes/përdorimit. Megjithatë, janë metoda e vetme e cila mbron nga shtatëzënia dhe sëmundjeve seksualisht të transmetueshme janë.
Kontracepsioni
Kontracepcioni emergjent
Kontracepcioni emergjent, ndonjëherë i quajtur “pilula pas seksit,”(ose plani B) përdoret gjatë marëdhënies së paplanifikuar apo pambrojtur ose dështimi i ndonjë metode tjetër mbrojtëse. Ky lloj kontracepcioni shpesh përfshin pilula speciale dhe ndonjëherë pajisje intrauterine. Pilulat kontraceptive emergjente përmbajnë dozë të lartë të hormoneve që parandalojnë ovulim dhe fekondim. IUD prej bakri mund të përdoret gjithashtu si kontracepcion emergjent nëse futet brenda pesë ditëve pas marëdhënieve të pambrojtur.
Kontracepcioni emergjent është metodë efektive për parandalimin e shtatëzënisë pas seksit pa mbrojtje por nuk duhet të përdoret si metodë primare e kontracepcionit për shkak të dozës së lartë të hormoneve dhe efektet anësore siq janë të përzierat dhe menstruacine të çrregullta.
Pas një marëdhënie pa mbrojtje, posaçërisht nëse është partner tjetër, është ide e mirë që të takoni gjinekologun tuaj që të kontrolloheni nga sëmundjet seksualisht të transmetueshme, Në këto situata, përpiquni të qëndroni të qetë dhe ta dini që kjo është komplet normale dhe shëndeti juaj duhet të jetë i pari.
Kontracepsioni
Sterilizimi
Sterilizimi është metodë e përhershme e kontracepcionit kjo është e përshtatshme për personat që janë të sigurt që nuk duan më fëmijë.
Te femrat, kjo përfshin mbylljen ose prerjen e tubave fallopiane, dhe te meshkujt, prerja ose mbyllja e vas deferens(vasektomi). Sterilizimi është metodë shumë efektive, por është me rëndësi të mbani mend se është i rëndë rikthimi, që duhet të merret parasysh ku të merrni një vendim i tillë.
Sterizimi ofron 99% efektivitet por përfshin operacion dhe nuk mbron nga sëmundjet seksualisht të transmetueshme.
Zgjedhja e metodës së kontracepcionit është individuale dhe varet nga faktorët e shëndetit, stili i jetës dhe preferencat personale. Është e rëndësishme të konsultoni profesionist mjekësor i cili mund t`ju ndihmon të gjeni metodën më të përshtatshme.
Këtu janë disa këshilla dhe faktorë që duhet të merrni parasysh kur bëni zgjedhjen tuaj.
Kontracepsioni
Gjendja shëndetësore
Gjendja juaj shëndetësore luan rol kyç në zgjedhjen e një kontraceptivit. Disa metoda mund të mos jenë të përshtatshme nëse keni probleme shëndetësore, siq janë shtypja e lartë e gjakut, migrena ose histori të mpiksjes së gjakut. Mjeku juaj duhet t`ju këshillojë se cila metodë është më e sigurt për juve.
Stili i jetës
Stili i juaj i jetës mund gjithashtu të ndikojë në zgjedhjen tuaj. Për shembull, nëse jetoni një jetë shumë aktive ose udhëtoni shpesh, mund të preferoni një metodë që përfshin më pak mirrëmbajtje ditore, siq janë pajisjet intrauterine (IUD) ose një injeksion. Nës preferoni të keni kontroll në regjimin ditor, pilulat hormonale mund të jenë zgjedhje e mirë, por kërkojnë rregullshmëri dhe disciplinë.
Preferencat personale
Preferencat personale janë poashtu të rëndësishme. Disa njerëz preferojnë metoda pa-hormone,derisa të tjerët mund të kërkojnë metoda të cilat kanë benefite shtesë siq janë rregullimi i ciklit menstrual dhe reduktimi i akneve. Është me rëndësi të ndjeheni rehat me metodën të cilën e zgjedhni dhë të informoheni për avantazhet dhe disavantazhet.
Kontracepsioni
Efikasiteti dhe efektet anësore
Sigurohuni që të merrni parasysh efektivitetin e metodave të ndryshme dhe efektet potenciale anësore. Çdo metodë ka shkallë të ndryshme të efektivitetit dhe mund të shkaktojë reaksione të ndryshme në trup. Biseda me mjek profesionist do t`ju ndihmojë të kuptoni çfarë të prisni dhe si të përgatiteni më mirë.