Многу парови во денешно време имаат потешкотии во обидот да добијат бебе. Кога при редовни обиди за зачнување во рок од 1 година кај жени под 35 години и во рок од 6 месеци кај жени над 35 години, нема никаков резултат, се препорачува парот да се консултира со специјалист. Неплодноста не е проблем само за жените. Причините треба да се бараат кај двајцата партнери. Важи правилото 30/30/30 – кај 30% проблемот е кај жените, кај 30% кај мажите и кај 30% кај двајцата партнери. 10% од паровите остануваат со нејасна неплодност. Во оваа статија ќе разговараме за основните истражувања и процедури за проблеми со бременоста.
Ви доставуваме кратко упатство за чекорите коишто треба да ги преземете во случај на неуспешни обиди за забременување, проследено со подетален опис:
Кому да се обратам?
Ако при редовни обиди за зачнување во рок од 1 година кај жени под 35 години и во рок од 6 месеци кај жени над 35 години, немате никакви резултати, се препорачува заедно со вашиот партнер да се обратите до следниве специјалисти:
- Гинеколог
- Ендокринолог
- Андролог
- Уролог
- Имунолог
Кај жента, треба да се направат следните испитувања:
- Гинеколошки преглед и ултразвук
- Хормонални тестови (естроген, прогестерон, LH, FSH, пролактин, итн.) + реезерва во јајниците (антимулеров хормон)
- Микробиолошка култура и ДНК тестирање на вагинални или цервикални секрети + крвни тестови за кламидија
- Студии на антитела против јајници и антисперма
Кај мажот треба да се направат следниве испитувања:
- Спермограм
- Микробиолошка култура на ејакулати и крвен тест за кламидија
- ДНК фрагментација на сперматозоидите
- Хормонални тестови
- Консултација со уролог
Еве повеќе информации за наведените студии и објаснување за следните чекори:
Основни испитувања кај жената
- Гинеколошки преглед и ултразвук – рутински и безбедни тестови кои ја проценуваат состојбата на женскиот репродуктивен систем. Може да се открие голем број на болести и пред-болести.
- Хормонални тестови – проучувањето на женските полови хормони (естроген, прогестерон, LH, FSH, пролактин, итн.) е клучно за преземање на наредните чекори. Исто така, се испитува резервата во јајниците, што е показател за бројот и квалитетот на јајцеклетките. Антимулерскиот хормон главно се тестира за да се процени резервата на јајниците. Неговите ниски нивоа предвидуваат намален број на јајцеклетки, предвремено откажување на јајниците или менопауза. Нивоата на тироидните хормони и инсулинската резистенција се дополнително тестирања.
- Инфективни агенси – присуството на воспаление на гениталиите може да предизвика неплодност (на пример, може да доведе до опструкција на јајцеводите). Токму поради тоа, се прават голем број тестови преку кои ќе се утврди нивното присуство, како што се микробиолошка култура и ДНК тестирање на вагинални или цервикални секрети. Водечка причина за неплодност е кламидија. Тоа е бактерија која се пренесува сексуално. Инфекцијата со кламидија ги зголемува нивоата на одредени антитела во крвта и тоа може да се докаже со тестови на крвта.
- Тестирање за антитела – во нашиот имунолошки систем можно е да се формираат антитела, кои ги напаѓаат сопствените репродуктивни органи и герминативните клетки (јајцеклетките и сперматозоидите). Кај жените, најчесто се тестира присуство на анти-јајници и антиспермични антитела. Антителата против јајниците имаат негативно влијание врз квалитетот на јајцеклетката и развојот на фетусот. Тие исто така спречуваат правилна овулација. Антителата против сперматозоидите кај жените се лачат во женската вагина и ја убиваат спермата.
- „Снимка во боја“ – доколку е потребно, се изведува за да се утврди состојбата на фалопиевите туби и нивната проодност. Исто така, се визуелизира празнината во матката и делумно цервикалниот канал. Тестот е рентген направен со помош на контрастно средство.
Кои се основните изспитувања кај мажот?
- Спермограм – дава информации за квалитетот на спермата. Најважните индикатори се волуменот на ејакулата, морфологијата (колку од нив се во правилна форма), подвижноста, концентрацијата (количина на сперма на милилитар) и вкупниот број на сперматозоиди.
- Микробиолошка култура на ејакулат за испитување на инфективни агенси и крвен тест за кламидија.
- ДНК фрагментација на спермата – ги надополнува информациите во спермограмот. Сперматозоидите со фрагментирана (оштетена) ДНК имаат мала плодност. Може да се користат техники за отстранување на фрагментирани ДНК сперматозоиди и избор на оние со најдобри карактеристики.
- Хормонални тестови – и полови хормони и тироидни хормони.
- – Консултација со уролог
Што следува потоа?
По спроведувањето на сите потребни тестови, специјалистот може да го дознае проблемот или недостатокот на него. Во зависност од резултатите, тој предлага понатамошен план на активности. Тоа може да биде:
- Планирање на бременост природно, но со терапија на едниот или на двајцата партнери, при утврден/дијагностициран проблем
- Планирање на бременоста на природен начин, но со стимулација на жената – се стимулира функцијата на јајниците со хормонални лекови
Доколку и во обете варијанти нема резултат повеќе од 5-6 месеци, се прави следниот чекор – асистирана репродукција. Вклучува неколку техники:
- Планирање на бременоста преку асистирана репродукција – интраутерино оплодување – инсеминација. Во овој случај, преку специјални техники, спермата се збогатува, концентрира и инјектира директно во матката на жената.
- Планирање на бременоста преку асистирана репродукција – ин витро постапка. Претставува вештачко оплодување на јајцето во лабораторија. Така оплодените јајцеклетки, се враќаат во матката. За постапката in vitro можете да прочитате повеќе на нашиот блог.
- Планирање на бременоста преку асистирана репродукција – преку донаторски јајцеклетки и/или сперма. Кога жените немаат оплодени јајца, единствената шанса да го остварат својот сон да останат бремени е да дадат јајце клетка што треба да се оплоди ин витро од сперматозоидите на нивниот партнер. И обратно, во некои случаи се користат донаторите на сперматозоиди.
Препорачливо е да не се одложува консултацијата со специјалист за репродуктивна медицина. Најдобро е да посетите медицински центар за репродуктивни проблеми, каде што овие специјалисти се собрани на едно место. Ова ќе ја подобри координацијата помеѓу лекарите, и ќе може да добиете целосна слика за вашето репродуктивно здравје. Истражувањето мора да се направи паралелно од двајцата партнери, за што е потребно време. Важно е, кога се обидувате да забремените, да ги земате вистинските витамини и додатоци. Ова може да ја подобри вашата плодност и да го намали ризикот од проблематична бременост.
