Контрацепцијата е важен дел и привилегија на модерниот живот што ни помага да ја планираме и контролираме нашата репродукција и егзистенција . Во оваа статија, ќе Ви кажеме за сите различни видови на контрацептивни средства и нивните предности и недостатоци. Без разлика дали првпат користите контрацептивни средства или сакате да го промените избраниот метод, имаме за цел да ви ги покажеме можностите за да можете да ги истражите сите ваши опции и да одлучите што е најдобро за вас.
Хормонални контрацептиви
Хормоналните контрацептиви се меѓу најраспространетите методи за спречување на несакана бременост.
Тие вклучуваат:
- таблети
- закрпи
- инјекции
- вагинални прстени
Различни видови на хормонски контрацептиви содржат одредена количина на женски полови хормони, естроген и прогестин (прогестинот е човечка форма на прогестерон) кои делуваат со менување на природните циклични процеси во телото со цел да се спречи бременост.
Главните начини на кои тие штитат од несакана бременост се преку потиснување на овулацијата, промени во цервикалната слуз и слузницата на матката со што ќе стане неповолна средина за имплантација.
Хормоналните контрацептиви може да имаат несакани ефекти како што се гадење, зголемување на телесната тежина и промени во менструалниот циклус . Еден од нивните други недостатоци е тоа што тие не се метод за спречување на сексуално преносливи инфекции (СПИ) . Сепак, некои експерти веруваат дека хормоналните контрацептиви можат да го намалат ризикот од одредени видови на рак, како што се ракот на јајниците и ендометриумот.
Апчињата за контрацепција се соодветен и префериран метод за парови во долготрајна врска кои немаат СПИ или СПБ и немаат сексуален контакт со други партнери – со што се елиминира ризикот и од несакана бременост и од сексуално преносливи болести. Апчињата за контрацепција мора да се земаат во исто време секој ден за да бидат максимално ефективни.
Интраутерини контрацептиви
Интраутерините контрацептиви (или спирали) се мали уреди кои можат да ја спречат бременоста. Тие се внесуваат во матката од акушер-гинеколог. Спиралата може да биде хормонална или нехормонална (бакар). Хормоналните спирали ослободуваат прогестин, кој ја спречува овулацијата, додека бакарните спирали предизвикуваат воспалителна реакција во матката која е токсична за спермата. Бакарните спирали се ефикасни до 10 години и можат да се користат и како итна контрацепција.
Предностите на спиралата вклучуваат долготрајна заштита без потреба од секојдневно одржување. Недостатоците вклучуваат пријавена болка што доаѓа со нивно вметнување и отстранување, потенцијални несакани ефекти како што се грчеви и неправилни менструации во првите неколку месеци и изненадувачки бремености. Ненадејните бремености се случуваат во помалку од 1% од случаите во период од 12 месеци , но сепак е важно да се спомене. Како и контролата на раѓање, важно е да се забележи дека тие не штитат од СПИ.
Дијафрагма
Дијафрагмата е бариерен метод за спречување на несакана бременост која се вметнува во вагината пред сексуалниот однос. Го покрива грлото на матката и го спречува пропуштањето на спермата. За поголема заштита, делот од дијафрагмата што цврсто се вклопува за грлото на матката е обложен со спермицид. Дијафрагмата го штити грлото на матката и го собира спермицидниот крем, кој ја намалува и запира активноста на спермата. Целта на дијафрагмата е како онаа на кондомот – да спречи влегување на спермата во матката. За жал, тоа е исто така друга форма на контрацепција која не штити од СПБ.
Недостаток од користењето на дијафрагмата се специфичните услови што треба да се исполнат за таа да работи ефикасно . На многу партнери им е непријатно исполнувањето на овие услови, но од друга страна, на корисниците им нуди репродуктивна контрола без хормонална интервенција. Неговите други недостатоци, освен потребната грижа, вклучуваат зголемен ризик од инфекции на уринарниот тракт и алергиски реакции на силиконскиот или латекс материјалот од кој се направени.
Кои се некои од условите за користење на дијафрагмата?
- Треба да се вметне во вагината не повеќе од 6 часа пред сексуалниот однос
- Ако остане во вагината повеќе од 6 часа или вашиот партнер оди на уште една рунда, треба да нанесете повеќе спермицидна крема.
- Дијафрагмата треба да остане во вагината минимум 6 часа, но во никој случај не смее да се остави внатре повеќе од 24 часа.
Спермициди
Спермицидите се хемикалии кои ја убиваат или имобилизираат спермата. Тие можат да се користат сами или во комбинација со други бариерни методи како што се дијафрагми и кондоми. Спермицидите се достапни како гелови, креми, пени и вагинални таблети. Ефективноста на спермицидите е помала во споредба со другите методи кога се користат сами.
Спермицидите се лесни за употреба и се уште една нехормонална контрацепција, но тие можат да предизвикаат иритација и алергиски реакции.
Кондоми
Кондомите се еден од најпопуларните методи на контрацепција, кои штитат и од сексуално преносливи инфекции, што е нивниот најголем плус . Тие се поделени на машки и женски кондоми.
Машки кондоми
Машките кондоми се тенки, еластични обвивки кои се поставуваат над пенисот. Тие го спречуваат влегувањето на спермата во вагината. Правилната употреба на машки кондоми е клучна за нивната ефикасност. Тие треба да се вметнат пред секој контакт помеѓу пенисот и вагината и внимателно да се отстранат за да се избегне истурање на семената течност. Исто така, многу е важно кондомот да има вистинска големина, за да нема ризик од кинење или лизгање за време на сексуалниот однос. На пазарот има илјадници варијации на кондоми, од кои некои стимулираат и задоволство за време на сексот, па кога станува збор за овој тип на контрацепција, вашите можности се во изобилство.
Женски кондоми
Женските кондоми се внатрешни обвивки кои се вметнуваат во вагината пред сексуалниот однос. Тие ги покриваат вагиналните ѕидови и го спречуваат преминувањето на спермата. Женските кондоми им нудат на жените дополнителна контрола над нивната контрацепција и штитат од болести како што се кламидија, гонореја, СИДА и друго.
Кондомите се лесни за употреба и достапни, но секогаш постои ризик да се скинат или да не се правилно поставени/користени. Сепак, тие се единствениот метод кој штити и од бременост и од сексуално преносливи инфекции.
Итна контрацепција
Итна контрацепција, понекогаш наречена „апчиња за после секс“ (или план Б) се користи по непланиран и незаштитен однос или неуспех на друг контрацептивен метод. Овој тип на контрацепција најчесто вклучува специјални таблети, а понекогаш и интраутерини помагала. Апчињата за итна контрацепција содржат високи дози на хормони кои ја спречуваат овулацијата и оплодувањето. Бакарните спирали може да се користат и како итна контрацепција доколку се стават во рок од пет дена по незаштитен однос.
Итна контрацепција е ефикасен метод за спречување на бременост по незаштитен секс, но не треба да се користи како примарен метод на контрацепција поради повисоки дози на хормони и потенцијални несакани ефекти како гадење и нередовни менструации.
По незаштитен секс, особено ако е со нов партнер, добро е да го посетите вашиот акушер-гинеколог за да ве провери за потенцијални сексуално преносливи инфекции. Во овие ситуации обидете се да останете смирени и знајте дека тоа е сосема нормално и вашето здравје треба да биде на прво место.
Стерилизација
Стерилизацијата е постојан метод на контрацепција кој е погоден за луѓе кои се сигурни дека не сакаат да имаат деца.
Кај жените, ова вклучува затворање или сечење на јајцеводите, а кај мажите, сечење или затворање на vas deferens ( вазектомија ). Стерилизацијата е високо ефективен метод, но важно е да се има на ум дека е многу тешко да се смени , што треба да се земе предвид кога се донесува таква радикална одлука.
Стерилизацијата нуди над 99% ефикасност, но вклучува хируршка интервенција и не штити од сексуално преносливи болести .
Изборот на методот на контрацепција е индивидуален и зависи од многу фактори како што се здравствената состојба, начинот на живот и личните преференци. Важно е да се консултирате со лекар кој може да ви помогне да го пронајдете најсоодветниот метод за вас. Еве неколку дополнителни совети и фактори кои треба да ги земете предвид при изборот:
Здравствена состојба
Вашата здравствена состојба игра клучна улога во изборот на контрацепција. Некои методи можеби не се соодветни ако имате одредени здравствени проблеми, како што се висок крвен притисок, мигрена или историја на згрутчување на крвта. Вашиот лекар ќе може да ве советува кој метод е најбезбеден за вас.
Начин на живот
Вашиот животен стил исто така може да влијае на вашиот избор. На пример, ако водите многу активен живот или често патувате, можеби претпочитате метод кој бара помалку дневно одржување, како што е интраутерина направа (ИУВ) или инјекција. Ако претпочитате да го контролирате вашиот дневен режим, хормонските таблети можеби се добар избор, но тие бараат редовност и дисциплина.
Лични преференции
Вашите лични преференци се исто така важни. Некои луѓе претпочитаат нехормонални методи, додека други може да бараат методи кои имаат дополнителни придобивки како што се регулирање на менструалниот циклус или намалување на акните. Важно е да се чувствувате удобно со методот што ќе го изберете и да бидете информирани за неговите предности и недостатоци.
Ефикасност и несакани ефекти
Бидете сигурни да ја земете предвид ефективноста на различни методи и потенцијалните несакани ефекти. Секој метод има различен степен на ефикасност и може да предизвика различни реакции во телото. Разговорот со медицинско лице ќе ви помогне да разберете што да очекувате и како најдобро да се подготвите.
